رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار هزاران نفر از اقشار مختلف مردم:

نباید اجازه نفوذ و بازگشت امریکا را داد/ رژیم صهیونیستی تا ۲۵ سال دیگر در منطقه وجود نخواهد داشت/ برخی با طرح دغدغه‌های دروغین درباره سلامت انتخابات، اعتماد مردم را مخدوش می‌کنند/ رأی مردم بمعنای واقعی حق‌الناس است/ شورای نگهبان باید صلاحیتها را احراز کند (۱۳۹۴/۰۶/۱۸ - ۱۳:۵۶)

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در دیدار پرشور هزاران نفر از قشرهای مختلف مردم، با هشدار درباره تلاش های فریب کارانه آمریکا برای نفوذ از برخی روزنه ها، «اقتصاد قوی و مقاوم»، «توسعه روزافزون علم» و «حفظ و تقویت روحیه انقلابی گری بخصوص در جوانان» را سه عامل مقابله مقتدرانه با دشمنی های پایان ناپذیر شیطان بزرگ اعلام کردند و با بیان برخی نکات درباره انتخابات اسفند 94، افزودند: نتیجه هر انتخابات نیز مانند تک تک آرای مردم، حق الناس است و با همه وجود، از این حق ملت، دفاع خواهد شد.
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به ایام پربرکت ماه ذیقعده و لزوم بهره مندی از این فرصتهای گرانبها، ماه شهریور را نیز حاوی خاطراتی پرمعنا خواندند و خاطرنشان کردند: در همه حوادث این ماه از جمله کشتار مردم بیگناه به دست رژیم پهلوی در 17 شهریور 57، شهادت رئیس جمهور و نخست وزیر کشور در 8 شهریور 60، ترور شهید آیت الله قدوسی و شهید آیت الله مدنی در همین ماه و حمله صدام به ایران در 31 شهریور 59، ردپای مستقیم یا غیرمستقیم امریکا مشاهده می شود.
ایشان با ابراز نگرانی از فراموش شدن تدریجی این خاطرات تأمل برانگیز به ویژه در ذهن جوانان کشور، از کم کاری دستگاههای مسئول در این زمینه انتقاد کردند و افزودند: اینگونه حوادث عبرت آموز نباید در حافظه تاریخی ملت کمرنگ شود، چرا که اگر نسل جوان از شناخت و ریشه یابی اینگونه خاطرات تاریخی و ملّی، بازماند در شناخت راهِ حال و آینده کشور دچار خطا خواهد شد.
حضرت آیت الله خامنه ای با بازخوانی برخی نشانه ها از حاکمیت مطلق آمریکایی ها در دوران رژیم پهلوی خاطرنشان کردند: همه ارکان حکومت طاغوت از جمله هیأت دولت و شخص شاه تابع آمریکا بودند و مقامات آمریکایی از طریق دست نشاندگان خود همچون فرعون بر ملت مظلوم ایران حکومت می کردند، اما امام بزرگوار همچون موسای زمان، به پشتوانه ملت، آن بساط را از این سرزمین کهن، برچید.
رهبر انقلاب، پایان یافتن منافع نامشروع آمریکایی ها در ایران را علت اصلی کینه ورزی و دشمنی پایان ناپذیر آنها با جمهوری اسلامی و ملت ایران برشمردند.
حضرت آیت الله خامنه ای، اقدام تاریخی امام خمینی در دادن لقب «شیطان بزرگ» به امریکا را، حرکتی بسیار پرمغز برشمردند و افزودند: رئیس همه شیطانهای عالم، ابلیس است، اما ابلیس کارش فقط اغوا و فریب است در حالیکه آمریکا هم اغوا می کند، هم کشتار هم تحریم و هم فریب و ریاکاری.
رهبر انقلاب با انتقاد شدید از کسانی که سعی می کنند چهره بدتر از ابلیسِ آمریکا را فرشته نجات جلوه دهند گفتند: دین و انقلابی گری به کنار، وفاداری به مصالح کشور و عقل چه می شود؟ کدام عقل و وجدان اجازه می دهد ما جنایتکاری مانند آمریکا را بزک کنیم و دوست و مورد اعتماد جلوه دهیم؟
ایشان با هشدار درباره سیاستها و روشهای نفوذ آمریکا افزودند: شیطانی را که ملت از در بیرون کردند در صدد است از پنجره برگردد و ما نباید اجازه این کار را بدهیم.
رهبر انقلاب دشمنی آمریکایی ها را با ملّت ایران، پایان ناپذیر خواندند و به عنوان نمونه خاطرنشان کردند: در همین روزهای بعد از برجام و توافقی که هنوز سرنوشتش در ایران و آمریکا درست معلوم نیست، آمریکایی ها در کنگره مشغول توطئه و طراحی مصوبه ای برای مشکل تراشی علیه ایران هستند.
ایشان تنها راه پایان یافتن توطئه های آمریکایی ها را، اقتدار ملی ایرانیان خواندند و افزودند: باید به گونه ای قوی شویم که شیطان بزرگ از نتیجه بخشی دشمنی های خود مأیوس شود.
رهبر انقلاب در تبیین راههای دستیابی به اقتدار ملی بر سه نکته تأکید کردند: «اقتصاد قوی و مقاوم»، «علم پیشرفته و روزافزون» و «حفظ و تقویت روحیه انقلابی گری به خصوص در جوانان».
ایشان درباره نکته اول افزودند: اقتصاد قوی و مقاوم، از طریق اجرای عینی و بدون تأخیر سیاستهای ابلاغ شده اقتصاد مقاومتی امکان پذیر می شود که البته دولت کارهایی هم در دست اجرا دارد.
رهبر انقلاب توسعه علمی و حفظ شتاب پیشرفت علمی را نیز مهم دانستند و افزودند: تقویت روحیه انقلابی و ایستادگی در مردم، از بهترین راههای تقویت درونی است و مسئولان باید جوانان انقلابی را گرامی بدارند.
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به تلاش دشمن برای لاابالی و بی تفاوت کردن جوانان افزودند: آنها می خواهند روحیه حماسی و انقلابی را در جوانان بُکُشند و در داخل نیز عده ای مدام جوانان حزب اللهی را با تعابیری نظیر افراطی می کوبند که این کار بسیار غلط است.
رهبر انقلاب پس از تبیین راههای دست یابی به اقتدار روزافزون و مأیوس کردن دشمنان افزودند: امریکایی ها، اکنون با نوعی تقسیم وظایف، با ایران، دوگانه رفتار می کنند برخی لبخند می زنند و برخی در حال تهیه مصوبه علیه ایران هستند.
ایشان تلاش امریکایی ها برای مذاکره با ایران را بهانه ای برای نفوذ و تحمیل خواسته های کاخ سفید خواندند و تأکید کردند: ما فقط در قضیه هسته ای آنهم به دلایل مشخص و اعلام شده اجازه مذاکره دادیم که بحمدالله مذاکره کنندگان نیز در این عرصه خوب ظاهر شدند اما در زمینه های دیگر با امریکا مذاکره ای نمی کنیم.
حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: البته ما با همه کشورها به جز شیطان بزرگ در سطوح مختلف «دولتی، اقوام و ادیان»، اهل مذاکره و تفاهم هستیم.
ایشان همچنین با اشاره به جعلی بودن دولت صهیونیستی افزودند: برخی صهیونیستها گفته اند با توجه به نتایج مذاکرات هسته ای، 25 سال از دغدغه ایران آسوده شده ایم اما ما به آنها می گوییم شما 25 سال آینده را، اصولاً نخواهید دید و به فضل الهی، چیزی به نام رژیم صهیونیستی در منطقه وجود نخواهد داشت.
رهبر انقلاب تأکید کردند: در همین مدت نیز روحیه اسلامی مبارز، حِماسی و جهادی، صهیونیستها را راحت نخواهد گذاشت.
حضرت آیت الله خامنه ای در بخش پایانی سخنانشان به بیان نکاتی مهم درباره انتخابات اسفند 94 پرداختند.
ایشان با انتقاد از کسانی که از یک سال و نیم قبل درصدد انتخاباتی کردن فضای کشور برآمده اند گفتند: این موضوع به مصلحت کشور نیست، زیرا وقتی فضای رقابت و تعارضات انتخاباتی اصل می شود، مسائل اصلی به حاشیه می رود و این به نفع مردم و کشور نیست اما اکنون زمان طرح برخی نکات انتخاباتی فرا رسیده است.
رهبر انقلاب، مسئله انتخابات را بسیار مهم و مظهر حضور و اعتماد مردم و نماد مردم سالاری دینی و واقعی در ایران خواندند.
ایشان افزودند: به دلیل همین اهمیت بی بدیل، برگزاری انتخابات در ایران در 37 سال گذشته، به هیچ علتی و در هر شرایط سخت و دشوار، حتی یک روز به تأخیر نیفتاده است البته برخی سیاست بازان در مقاطعی در این زمینه تلاش کردند اما جلوی آنها گرفته شد.
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به تبلیغات بی وقفه امریکا و عواملش ضد انتخابات در ایران خاطرنشان کردند:  آنها در همه دوران رژیم طاغوت حتی یک بار به انتخابات فرمایشی و نمایشی، اعتراض نکردند و اکنون هم به رژیم های دیکتاتور و وراثتی منطقه، هیچ اعتراضی نمی کنند اما ایران را با وجود دهها انتخابات کاملاً مردمی و واقعی، مدام در معرض تبلیغات منفی قرار می دهند.
حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر سالم بودن همه انتخابات 37 سال گذشته افزودند: انتخابات در ایران، با معیارهای متعارف بین المللی نیز از سالم ترین و بهترین انتخابات است اما متأسفانه عده ای در داخل در اقدامی غلط در سلامت انتخابات خدشه می کنند و حتی از قبل از انتخابات از تقلب و دغدغه ناسالم بودن انتخابات حرف می زنند.
رهبر انقلاب حضور پرشور ملت در همه انتخابات 3 دهه اخیر را نشانه اعتماد به نظام دانستند و افزودند: چرا عده ای با طرح دغدغه های دروغین و مباداگویی های بی مبنا، این اعتماد را خدشه دار می کنند؟
حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: بدیهی است که در موضوع سلامت انتخابات مراقبتهای شدیدی به عمل می آید و به کسی اجازه چنین کارهایی داده نمی شود پس تکرار این حرفها با چه هدفی صورت می گیرد؟
ایشان در بحث مراقبت از سلامت انتخابات، به نقش قانونی و مؤثر شورای نگهبان اشاره کردند و افزودند: از بزرگترین برکات شورای نگهبان این است که مراقب هر گونه خطا و اشتباه است که البته دستگاههای دیگر هم در این زمینه، فعال هستند.
رهبر انقلاب در تبیین سلامت انتخابات پس از انقلاب خاطرنشان کردند: البته در برخی انتخابات گزارشهایی در مورد اشکال در انتخابات وجود داشت که دستور بررسی دقیق داده و معلوم شد آنگونه نبوده است، ضمن اینکه گاه در گوشه و کنار، مشکلاتی و تخلفاتی نیز وجود داشته اما هیچکدام در نتیجه انتخابات مؤثر نبوده است.
رهبر انقلاب، رأی مردم را به معنای واقعی کلمه «حق الناس» خواندند و تأکید کردند: مراقبت از رأی هر ایرانی، «واجب شرعی و اسلامی» است و هیچ کس حق ندارد در این امانت خیانت کند ضمن اینکه «نتیجه آرای» مردم نیز مظهر کامل حق الناس است و همه باید در مراقبت و دفاع از آن تلاش کنند.
رهبر انقلاب ایستادگی در مقابل اصرار عده ای برای باطل اعلام شدن نتیجه انتخابات 88 را نمونه ای از صیانت از نتایج آرای ملت و دفاع از حق الناس برشمردند و افزودند: 40 میلیون نفر با حضور پرشور، به میدان آمدند، نتیجه انتخابات نیز هرچه بود ما بطور کامل از آن دفاع می کردیم، همچنانکه در همه انتخابات دیگر نیز پشت نتایج آرای ملت هرچه باشد می ایستم و اجازه خدشه در آن را نمی دهم.
رهبر انقلاب با اشاره به حرفهای بی منطقی که در باب انتخابات درباره وزارت کشور و شورای نگهبان زده می شود تأکید کردند: شورای نگهبان چشم بینای نظام در انتخابات است و در همه دنیا، چنین نهادی با اسم ها و عناوین متفاوت وجود دارد.
ایشان افزودند: نظارت شورای نگهبان در انتخابات، استصوابی و مؤثر است و این نظارت بخشی از همان حق الناس است و باید آن را رعایت و حفظ کرد.
رهبر انقلاب با تأکید بر ضرورت احراز صلاحیتها در انتخابات افزودند: شورای نگهبان مراقبت می کند که اگر به علت برخی کوتاهی ها، افراد بی صلاحیت، به عنوان نامزد وارد عرصه انتخابات شدند، جلویش را بگیرد و این حق قانونی، منطقی و عقلی شورا است.
حضرت آیت الله خامنه ای حضور پرشور مردم در انتخابات را ضامن حفظ کشور خواندند و افزودند: جمهوری اسلامی به شرط وحدت و انسجام ملت و پرهیز از دو دستگی، بدون تردید شامل نصرت الهی شده و بر همه دشمنان پیروز خواهد شد.

هواپیمای F16

ادامه مطلب قبلی

تسلیحات هواپیمای F16:

تسلیحات هواپیما شامل مهمات مختلفی برای ماموریتهای هوا به هوا و هوا به سطح مورد استفاده می‌شود.

توپ ام - 16 الی 20 میلیمتری ولکان که در سمت چپ کابین خلبان می‌باشد.

موشکهای برد کوتاه آی ام 9 (سایدویندر) و موشکهای برد متوسط ای آی ام-7 (اسپارو) برای نبردهای هوایی

تجهیزات سیستم اختلال الکترونیک در رادارهای دشمن (ECM)

دارای قابلیت حمل بمب‌های از نوع ام کی-28 و ام کی-84 انواع بمب‌های شیمیایی ، خوشه‌ای و ناپالم و راکت . قادر بحمل موشکهای هوا به زمین و هدایت‌شونده تلویزیونی (AIM-65) برای حمله به مواضع زمینی

اف-16 قادر به حمل یک بمب تاکتیکی اتمی برای حملات هسته‌ای است.

قابلیتها :

اف - 16 دارای حداکثر سرعتی معادل 2+ برابر صوت ، در ارتفاع 9340 متری ، قادر به بدست آوردن سرعتی معادل 1.6 برابر صوت و همچنین دارای سرعت 1.2 برابر صوت (سرعت صوت برابر با 1224 کیلومتر در ساعت) در سطح دریان می‌باشد.

مسافت برای نشستن 808 متر و مسافت برای برخاستن 533 متر ، برد هواپیما 3705 کیلومتر (2303 مایل)

اف - 16 قادر به تحمل نیروی فشار برابر 9 جی (9G) می‌باشد

هواپیمای اف-16 فایتینگ فالکون، ساخت شرکت لاکهید مارتین جنگنده ای در کلاس کوچک و چند مأموریته می باشد که نخستین پرواز خود را با اولین نمونه خود در سال 1976 به انجام رساند. این هواپیما توانایی حمله به صورت هوا به هوا علیه هواپیماهای دشمن و هوا به زمین علیه تجهیزات زمینی برای مثال تانک ها و زره پوش های دشمن را به طور کامل و بهینه داراست.

فالکون در حقیقت آمیزه ای از هزینه نگهداری اندک و به صرفه و همچنین کارائی تسلیحاتی و تهاجمی بالاست. این جنگنده هم اکنون در اختیار نیروی هوایی ایالات متحده و همچنین متحدان این کشور مانند ترکیه یا امارات متحده عربی می باشد که البته خبرهایی از تحویل یکی از پیشرفته ترین مدل های این هواپیما با کد ئی و اف به امارات توسط آمریکا نیز منتشر شده است. در طراحی این هواپیما، از سیستم های به کار رفته در هواپیماهایی چون اف-15 و اف-111 نیز بهره برداری شده که البته قبل از به کارگیری این سیستم ها، عملیات ارتقا و به روز سازی کاملی نیز بر روی آن ها صورت گرفته است. با سوخت داخلی کامل، فالکون قادر به تحمل 9 برابر شتاب گرانشی زمین یا همان شتاب جی است که در مقابل مقدار حداکثر 4 جی برای به طور مثال رهگیر میگ 25، عددی بسیار مطلوب است. در گذشته، خلبانان به دلیل مقاوم نبودن کافی هواپیماهایشان، جرات انجام مانور های سنگین با بیش از 4 جی را نداشتند، اما همانطوری که می بینیم، امروزه این هواپیماها هستند که خلبانان را با مقاومتشان در هم شکته و آنان را تا مرز بیهوشی می برند. لازم به ذکر است که حداکثر شتاب جی قابل تحمل توسط انسان حدود هشت و نیم جی است که البته انسان برای لحظات کوتاهی مانند لحظه پرتاب از هواپیما توسط صندلی نجات قادر به تحمل هیجده جی فشار نیز می باشد.

در یک نبرد هوایی، مانورپذیری باورنکردنی فالکون و برد بسیار زیاد آن در مقایسه با هواپیماهای مشابه از همان ابتدا پیروز میدان را مشخص می سازد. رادار پیشرفته این هواپیما قادر به تشخیص اهداف در هر شرایط آب و هوایی و هر ساعت از شبانه روز بوده و حتی می تواند اهدافی را که برای جلوگیری از دید رادار در ارتفاع فوق العاده پایین پرواز می کنند، شناسایی نماید. در کاکپیت این هواپیما، در تمامی نشاندهنده ها و دستگاه ها اصل صراحت و اختصار رعایت شده و اطلاعات مختصر و مفید دسته بندی می شوند. همچنین در این هواپیما سیستم HUD نیز به کار برده شده که تمامی اطلاعات پرواز را بر روی شیشه جلوب خلبان منعکس ساخته و مانع از این می شود که خلبان هر لحظه چشم از روی هدف مورد نظر خود برداشته و برای آگاه شدن از وضعیت پرواز هواپیمای خود، مرتباً به نشان دهنده ها نگاه کند. کاناپی این هواپیما نیز از نوع حبابی بوده که دیدی بسیار عالی را از محیط اطراف برای خلبان فراهم می سازد که از این لحاظ بسیاری از خلبانان آن را به هلیکوپتر مانند می سازند. هواپیمای فالکون برای تامین نیروی خود از یک موتور پرات اند ویتنی یا جنرال الکتریک سود می جوید که این مورد بسته به نوع آن متغیر است و البته، موتور نوع جنرال الکتریک که در هواپیمای اف-15 و مدل سی و دی این هواپیما نیز به کار رفته است، قدرتمند تر بوده و قادر به تولید نیروی کشش استاتیکی معادل 27.000 پوند می باشد. ورودی هوای موتور این هواپیما در زیر بدنه قرار گرفته که ترکیب آیرودینامیکی خوبی را با بدنه به وجود آورده است. با اتکا به نیروی این موتور قدرتمند، این جنگنده قادر به پرواز با حداکثر سرعتی معادل دو ماخ در ارتفاعات بوده و سقف پروازی آن حداکثر پانزده کیلومتر است.

طول این هواپیما حدود پانزده متر و طول دو سر بال های آن نیز حدود ده متر است که از این جهت در کلاس هواپیماهای اندازه کوچک قرار می گیرد. حداکثر وزنی که این هواپیما قادر به حمل آن به آسمان است حدود هفده تن می باشد. این هواپیما می تواند با حداکثر شش موشک هوا به هوا اعم از موشک های سایدوایندر، آمرام و اسپارو تجهیز شده و برای حمله به اهداف زمینی نیز قادر است که به انواع موشک های هوا به زمین ماوریک و هارپون و بمب های مارک، جی دی ای ام و جی بی یو مسلح شود. همچنین برای نبرد های نزدیک، توپ یا مسلسل هنوز هم یک سلاح موثر به شمار می آید و به همین دلیل، این هواپیما از یک توپ بیست میلیمتری با حداکثر خشاب پانصد گلوله ای بهره می برد. در هدایت این هواپیما، از سیستم پرواز با سیم بهره جسته شده است، بدین گونه که خلبان با سوطح کنترلی مانند شهپر ها هیچ گونه ارتباط مکانیکی نداشته و سطوح کنترلی از طریق کامپیوتر هواپیما کنترل می شوند.

این شیوه هدایتی در هواپیماهای بزرگ مانند هواپیماهای مسافربری بسیار متداول است، چرا که حرکت دادن به طور مثال شهپر های سی متری هواپیمای جامبوجت در آسمان تحت فشار شدید هوا کاری است که نه تنها از دست خلبان بر نمی آید، بلکه از عهده حضرت فیل هم خارج است. در این هواپیما فرمان حرکت به کامپیوتر داده شده و پس از پردازش میزان حرکت و جهت مناسب، فرمان حرکت به جک های هیدرولیکی داده شده و شهر ها یا دیگر سطوح کنترلی حرکت می نمایند. در هواپیمای فالکون، برخلاف بیشتر جنگنده دسته فرمان در وسط و میان پاهای خلبان قرار نگرفته بلکه برای راحتی بیشتر و جلوگیری از خم شدن دست خلبان و ناراحتی او، دسته استیک در سمت راست او با وضعیتی بهینه قرار گرفته است. حداکثر برد این هواپیما، با حداکثر سوخت در تانک ها و مخازن سوخت خارجی اضافی، حدود سه هزار و دویست کیلومتر یا هزار و پانصد مایل می باشد که مسافتی بسیار زیاد و البته عالی و بهینه برای هواپیمایی نظامی به شمار می آید.

ایران شناسی (تهران)

تهران)تهران(

  • جمعیت :

7797520

  • کد تلفن :

21

  • سایت شهرداری :

www.tehran.ir

تهران بزرگ‌ترین شهر و پایتخت کشور ایران با جمعیت 7،705،036 نفر و مساحت 730 کیلومتر مربع است که به همراه توابع خود (استان تهران)، جمعیتی برابر 13،273،009 نفر و مساحتی برابر 18،814 کیلومتر مربع دارد.

تهران در قدیم روستایی نسبتا بزرگ بود که بین شهر بزرگ و معروف آن زمان، شهر ری و کوهپایه‌های البرز قرار داشت. اولین بار نام آن در ذکر زندگینامه ابوعبدالله حافظ تهرانی متولد 190 ق. آمده است. این منطقه در زمان سلسله صفوی به علت این‌که بقعه امامزاده سید حمزه جد اعلای صفویه در نزدیکی حرم شاهزاده عبدالعظیم قرار داشت و تهران نیز دارای باغ‌های خوش آب و هوا بود، مورد توجه قرار گرفت. در سال 961 ق. شاه تهماسب نخستین باروی تهران را احداث نمود. کریمخان زند به مدت 4 سال تهران را مرکز حکومت خود قرار داد و در محوطه ارگ بناهای جدیدی احداث نمود. آغا محمدخان در سال 1200 ق. برابر نوروز 1164 خ. تهران را به پایتختی برگزید و در همین شهر تاجگذاری کرد. با گزینش این شهر به پایتختی روند گسترش کمی و کیفی آن متحول شد و در مدت 220 سال جمعیت آن از حدود 15000 نفر در سال 1164 خ. به بیش از 7 میلیون نفر در سال 1384 رسید و وسعتش از حدود 4,4 کیلومتر مربع به بیش از 730 کیلومتر مربع افزایش یافت.تراکم جمعیت در تهران بین ده هزار و هفتصد تا بیش از یازده هزار نفر در هر کیلومتر مربع برآورد می‌شود که بنابر آمار نخست شانزدهمین شهر پرتراکم جهان است.شهر تهران در کوهپایه‌های جنوبی رشته کوه البرز در حد فاصل طول جغرافیایی 51 درجه و 2 دقیقه شرقی تا 51 درجه و 36 دقیقه شرقی، به طول تقریبی 50 کیلومتر و عرض جغرافیایی 35 درجه و 34 دقیقه شمالی تا 35 درجه و 50 دقیقه شمالی به عرض تقریبی 30 کیلومتر گسترده شده است. ارتفاع شهر در شمالی‌ترین نقاط به 1800 متر و در جنوبی‌ترین نقاط به 1050 متر از سطح دریا می‌رسد. تهران از شمال به نواحی کوهستانی و از جنوب به نواحی کویری منتهی شده در نتیجه در جنوب و شمال دارای آب و هوایی متفاوت است. نواحی شمالی از آب و هوای سرد و خشک و نواحی جنوبی از آب و هوای گرم و خشک برخوردارند.

ساختار اداری ایران در تهران متمرکز شده است. تهران به 22 منطقه و 112 ناحیه (شامل ری و تجریش) تقسیم شده است. نماد شهر تهران برج آزادی است. برج میلاد نیز نماد دیگر آن به حساب می‌آید.

پیشینه

تا پیش از کشف تمدن قیطریه و همچنین کشف آثاری در تپه‌های عباس‌آباد، گمان می‌رفت پیشینه تاریخی این شهر به همان آثار یافت شده در حوالی شهرری محدود می‌شود، ولی اکتشافات باستان‌شناسی در تپه‌های عباس‌آباد، بوستان پنجم خیابان پاسداران و دروس، نشان داد تمام آبادی‌های ناحیه تاریخی قصران، دوره‌ای درخشان از استقرار اقوام کهن و خلاقیت‌های فرهنگی را پشت سر گذارده‌اند.

پس از حمله مغولان به ری و تخریب این شهر، تهران بیش‌ از پیش رشد یافت و عده‌ای از اهالی آواره ری را نیز در خود جای داد و مساحتش در این دوران به 106 هکتار رسیده بود.

نخستین بار، شاه طهماسب اول صفوی در 944 ق. هنگام گذر از تهران باغ و بوستان فراوان این شهر را پسندید و دستور داد تا بارو و خندقی به دورش بکشند، این بارو که 114 برج به عدد سوره‌های قرآن و چهار دروازه رو به چهار سوی دنیای پیرامون داشت، از شمال به میدان توپ‌خانه و خیابان سپه، از جنوب به خیابان مولوی، از شرق به خیابان ری و از غرب به خیابان وحدت اسلامی (شاپور) محدود می‌شد، مساحت تهران در این دوران به 440 هکتار رسید.

در دوره شاه عباس اول (1038-996 ق.) پل، کاخ و کاروانسراهای زیادی بنا شد، دربخش شمالی برج و باروی شاه تهماسبی، چهارباغ و چنارستانی ساخته شد که بعدها دورش را دیواری کشیدند و به صورت کاخ (کاخ گلستان) و مقر حکومتی درآوردند.

در دوره حکومت آقا محمدخان قاجار، تهران به پایتختی برگزیده شد، روز یکشنبه 11 جمادی‌الثانی 1200 ق. هم‌زمان با عید نوروز آغا محمد خان قاجار در خلوت کریم‌خانی تاج سلطنت ایران را بر سر گذارد و تهران را به عنوان پایتخت این کشور معرفی کرد.

نام تهران

تهران در 1838در مورد وجه تسمیه تهران اختلاف نظر زیادی وجود دارد، پاره‌ای از پژوهشگران «ران» را پسوندی به معنای دامنه گرفته‌اند و شمیران و تهران را بالادست و پایین‌دست خوانده‌اند. برخی دگر تهران را تغییر شکل یافته «تهرام» به معنای منطقه گرمسیر دانسته‌اند، در مقابل شمیرام یا شمیران که منطقه سردسیر است و همچنین عده‌ای بر این باورند که سراسر دشت پهناوری که امروز تهران بزرگ خوانده می‌شود در میان کوه‌های اطراف، گود به نظر می‌رسید و بدین سبب «ته ران» نام گرفت.

روستایی که پیش‌درآمد شهر تهران بوده است، پیش از اسلام نیز وجود داشته اما پس از اسلام به‌تدریج نام آن معرب گردیده و از تهران به طهران تبدیل شده است اما جغرافیدانان معروف آن روزگار نیز به املای تهران اشاره نموده‌اند. هم‌زمان با جنبش مشروطه که تغییرات زیادی در ادبیات و نگارش زبان فارسی به وجود آمد، رفته‌رفته املای تهران رواج یافت و پس از تاسیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و تاکید آن بر املای تهران، املای دیگر (طهران) کاملا منسوخ شد.

جغرافیا و آب‌وهوا

از دید زمین‌شناسی محدود بودن دیرباز تهران به کوه از شمال و کویر از جنوب، عامل تمام ویژگی‌های مهم جغرافیایی این شهر است.

ویژگی‌های تهران:

وجود سه ناحیه طبیعی (کوه، دامنه و دشت) و نوع خاص اختلاف ارتفاع در پستی و بلندی‌ها

زلزله‌خیزی و وجود گسل‌های فعال در آن.

آب‌وهوای حدوداً معتدل و مرطوب تحت تاثیر کوهستان در شهر، و گرم و خشک در اطراف

تفاوت آب‌وهوای شمال و جنوب در زمستان

وارونگی هوا در زمستان

وجود رودخانه‌ها و منابع متعدّد آب

اختلاف نمای تهران در نقاط مختلف بر اساس عوامل جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و تاریخی است. شهرداری، وزارت کشور و مخابرات هر کدام تقسیم‌بندی خاصی از مناطق مختلف تهران دارند.

سیاست

شهر تهران علاوه بر این‌که مرکز سیاسی کشور ایران است، مرکز استان تهران و شهرستان تهران نیز به شمار می‌رود. مهمترین نهادهای دولتی و قضایی شامل وزارتخانه‌ها، مجلس شورای اسلامی و ... در آن واقع شده است و تاثیرگذارترین مقام‌های کشور شامل رهبر، رئیس جمهور، رئیس مجلس، رئیس دستگاه قضایی، رئیس و بعضی از اعضای مجلس خبرگان رهبری، رئیس و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعضای شورای نگهبان، وزرای کابینه و اعضای شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در آن زندگی می‌کنند.

مردم این شهر در 200 سال گذشته همیشه از تاثیرگذارترین‌ها در سیاست کشور بوده‌اند. این تاثیرگذاری شامل حضور آن‌ها در ساختار سیاسی کشور، جریان‌های تغییردهنده سیاست کشور شامل انقلاب‌ها (انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی) و جنگ‌ها (جنگ تحمیلی) می‌شود به‌طوری‌که درصد شهدا در برخی محله‌های تهران از این درصد در همه نقاط دیگر کشور بیشتر است.

این شهر 30 نماینده در مجلس شورای اسلامی دارد. اداره شهر توسط شهرداری تهران انجام می‌شود. شهردار تهران توسط شورای شهر تهران انتخاب شده و این شورا بر عملکرد شهرداری نظارت و برای اداره شهر قانونگذاری می‌کند. شهر تهران به لحاظ اداری به 22 منطقه شهرداری و 112 ناحیه تقسیم شده و شهرهای تجریش و ری را نیز دربرگرفته است.

شورای شهر تهران

شورای اسلامی شهر تهران شورایی است متشکل از 15 نماینده که بر طبق قانون شوراها مسئول اداره شهر تهران است. مهم‌ترین وظایف شورا انتخاب شهردار به مدت چهار سال، نظارت بر عملکرد شهرداری و در صورت لزوم برکناری شهردار، تصویب طرح‌های لازم برای رفاه بیش‌تر شهروندان و نظارت بر اجرای آن‌ها، تصویب بودجه سالانه شهرداری، تصویب اساسنامه موسسات و شرکت‌های وابسته به شهرداری هستند.

پیشینه شورای شهر تهران، یا به تعبیر آغازین خود بلدیه، به تشکیل نخستین نهاد قانون‌گذاری (مجلس شورای ملی) بازمی‌گردد. در حقیقت یکی از نخستین قوانین مصوب مجلس شورای ملی، «قانون بلدیه» است که در سال 1286 خ. به تصویب رسید و به این ترتیب یکی از آرمان‌های بزرگ انقلاب مشروطه جامه عمل پوشید. در طول 95 سال پس از آن تاریخ تشکیل و دوام شورای شهرها با فراز و فرودهای بسیاری همراه بوده است. به طور خلاصه در طی سال‌های 1284 تا 1304 در پی انقلاب مشروطه نخستین قانون شوراها تصویب شده و به اجرا گذاشته می‌شود. پس از آن از 1304 تا 1320 و پس از کودتای سال 1299 رضا خان و پس از آن به قدرت رسیدن وی، قانون بلدیه لغو شد و با تصویب قانونی جایگزین، انتخاب شهردار از وظایف «وزیر داخله» شمرده شد. پس از سقوط رضا شاه و در حالی‌که محمد رضا تسلط چندانی بر امور کشور نداشت، در 1328 سومین قانون شوراها به تصویب رسید. دوباره بعد از کودتای 1332 و سرنگونی دولت مصدق و تسلط محمد رضا بر امور کشور این قانون لغو شد. پس از پیروزی انقلاب تشکیل شوراها به یکی از خواست‌های مردم و رهبر انقلاب تبدیل می‌شود. اما ایجاد شوراها تا زمان روی کار آمدن دولت سید محمد خاتمی به تاخیر می‌افتد و بالاخره در تاریخ 9 اردیبهشت 1378 شورای شهرها بر اساس قانون شوراها مصوب سال 1375 مجلس شورای اسلامی تشکیل می‌شوند.

شهرداری تهران

شهرداری تهران سازمانی غیردولتی است که در 12 خرداد 1286 خورشیدی تاسیس شد و اداره شهر تهران را به عهده دارد. مسئولیت اداره این سازمان با شهردار تهران است که پیش از این با حکم وزیر کشور ایران منصوب می‌گردید ولی اکنون با حکم شورای شهر تهران انتخاب می‌شود. شهرداری تهران شامل 22 منطقه است که اداره هر منطقه به عهده شهردار آن منطقه‌است. طرح جامع شهر تهران در زمان شهرداری غلامرضا نیک پی تدوین شد.

اقتصاد

با این‌که تنها 11 درصد جمعیت کشور در تهران زندگی می‌کنند، حدود 25 درصد تولید ناخالص داخلی ایران مربوط به این شهر است.البته توزیع این حجم عظیم تولید در بین مردم یکنواخت نیست،

قیمت زمین در برخی نقاط شهر تهران جزء گران‌ترین‌ها در کل جهان می‌باشد. بیش از 1500 سازمان دولتی هم‌اکنون در تهران فعالیت می‌کنند

تهران با جمعیتی حدود 8 میلیون و مساحتی حدود 700 کیلومترمربع، تولید ناخالص داخلی برابر 88 میلیارد دلار دارد که این شهر را در رده پنجاه و ششمین شهر ثروتمند جهان و بالاتر از شهرهایی چون ریاض، لیسبون، برلین، بیرمنگام، لیون و هامبورگ قرار داده است، هرچند که همچنان با شهرهایی با جمعیت مشابه خود مانند لس آنجلس (با جمعیت حدود 11,8 میلیون نفر) که تولید ناخالص داخلی آن 639 میلیارد دلار است یا لندن (با جمعیت 8,3 میلیون نفر) با تولید ناخالص داخلی 450 میلیارد دلار فاصله دارد.

بخش خدمات سهمی 78 درصدی در تولید ناخالص داخلی تهران دارد و پس از آن به ترتیب بخش‌های صنعت (14 درصد) و کشاورزی (8 درصد) قرار دارند. در بخش خدمات در استان تهران، رشته فعالیت‌های عمده‌فروشی و خرده‌فروشی با 28 درصد و مستغلات و کسب و کار با 25 درصد بیشترین سهم را در جی‌دی‌پی دارند.

فعالیت‌های خدماتی تهران در داخل شهر و فعالیت‌های صنعتی (زمین‌بر) در حومه آن متمرکز هستند. در دهه گذشته تراکم بالای جمعیت و گران بودن مسکن در این شهر هجوم تازه‌واردان به درون شهر را محدود کرده و در نتیجه درصد رشد جمعیت آن کاهش یافته است اما این امر سبب استقرار آن‌ها در حومه شهر به عنوان مناطق خوابگاهی شده، به طوری‌که درحالی‌که سایر مناطق روستایی کشور با کاهش نسبی جمعیت و مهاجرت به شهرها مواجهند، روستاهای تهران برعکس مهاجرپذیرند و رشد جمعیت آن‌ها از 5,6 درصد به 6,7 درصد رسیده است. به همین دلیل سهم جمعیتی شهر تهران نسبت به استان تهران در چند ده گذشته به سرعت کاهش یافته و از 91 درصد در سال 1355 به 72 درصد در سال 1375 و 58 درصد در سال 1385 رسیده است. بنابراین درکل هرچند که مجموعه شهری تهران همچنان مهاجرپذیرترین مجموعه شهری در کشور است اما این مهاجران به جای خود شهر رفته‌رفته حومه آن را به عنوان مقصد خود انتخاب کرده‌اند.

مردم

تهران تا پیش از بنیان‌گذاری سلسله قاجار و برگزیده‌شدن به عنوان پایتخت ایران، شهری کوچک بود. اما از آن زمان به بعد، رو به پیشرفت نهاد و در اواسط دوره قاجار به بزرگ‌ترین شهر ایران تبدیل شد. بر اساس نخستین سرشماری رسمی که در سال 1335 انجام گرفت، این شهر با 1,560,934 نفر جمعیت، پرجمعیت‌ترین شهر ایران بوده‌است.همچنین بر اساس آخرین سرشماری رسمی که در سال 1385 انجام گرفت، جمعیت تهران، 7,705,036 نفر بوده‌است.

زبان اصلی مردم تهران و استان تهران، فارسی است. اما در بعضی نقاط زبان‌های محلی نیز دیده می‌شود که در مجموع از لهجه‌های فارسی به‌شمار می‌آیند. به طور کلی زبان و گویش‌های دیگری مانند ترکی آذری، گیلکی، لری، مازندرانی و .... نیز به دلیل مهاجرت‌ها به آن افزوده شده‌است.بر اساس سر شماری 1365 در حدود 98,1 درصد از جمعیت استان به زبان فارسی تکلم می‌کنند که این نسبت در نقاط شهری 98,3 و در نقاط روستایی 96,8 درصد است.

فرهنگ

مکان‌های مذهبی

یکی از مراکز فرهنگی، مکان‌های مذهبی هستند که در آن افراد امکان عبادت و رازونیاز پیدا می‌کنند و حضور در این اماکن به مردم کمک می‌کند تا زندگی اجتماعی فعالی داشته باشند. مسجدها، حسینیه‌ها و امامزاده‌ها از جمله مکان‌های مذهبی پایتخت هستند که در مجموع 2072 مرکز (1387 خ.) را شامل می‌شوند. تهران 1546 مسجد، 487 حسینیه، و 39 امامزاده دارد. مکان‌های مذهبی 19 درصد مکان‌های مذهبی شهر تهران را تشکیل می‌دهند. در واقع برای هر 3516 تهرانی یک مرکز مذهبی وجود دارد. بیشترین امامزاده‌های پایتخت در منطقه 20 متمرکز شده و بعد از آن منطقه 12 و 1 دارای بیشترین امامزاده‌ها هستند. در 12 منطقه هم هیچ امامزاده‌ای وجود ندارد.

سینما و تئاتر

بیش از صد سالن سینما در شهر تهران وجود دارد که اکثرا فیلم‌های تولید داخل و تعدادی نیز فیلم‌های خارجی را اکران می‌کنند. بیش از چهل آمفی‌تئاتر نیز در این شهر فعال هستند که نمایش‌های گوناگونی را به روی پرده می‌برند.

ورزش

فوتبال ورزش اول شهر است و بیش‌ترین طرفداران را نیز دارد. در کنار آن کشتی نیز به‌طور سنتی بسیار مورد توجه بوده است و به عنوان ورزش ملی مورد توجه قرار گرفته است. چندین پیست اسکی بسیار زیبا و منحصربه‌فرد از جمله پیست‌های اسکی توچال، دیزین و شمشک در نزدیکی شهر قرار دارند که پیست اسکی دیزین جزء معدود پیست‌های اسکی جهان است که در آن امکان اسکی بر روی چمن علاوه بر اسکی برروی برف مهیاست. پیست اسکی توچال هم با ارتفاع 3730 متر از سطح دریاهای آزاد پنجمین پیست اسکی مرتفع جهان است و تا تهران تنها پانزده دقیقه فاصله دارد. کوهنوردی و تا حدی صخره‌نوردی هم از ورزش‌های دیگر شهر است که مخصوصا در روزهای تعطیل به‌طور همگانی مورد توجه قرار می‌گیرد.

فوتبال که پر طرفدارترین ورزش شهر است، هر هفته عده زیادی را برای تماشای لیگ برتر به ورزشگاه آزادی می‏کشاند. دو تیم اصلی تهران استقلال و پیروزی هستند که شهرآورد بین این دو تیم هر بار تماشاگران زیادی را جذب می‏کند. باشگاه‌های دیگری مانند پاس، صباباتری، پیکان و سایپا نیز که پیشتر در این شهر فعالیت می‏کردند, که به شهرهای دیگر انتقال پیدا کردند.

ورزشگاهای فوتبال زیادی در سطح شهر تهران برای برگزاری مسابقات فوتبال وجود دارد. به جز ورزشگاه یکصد هزار نفری آزادی در غرب، می‌توان به ورزشگاه تختی در شرق، شهید شیرودی در مرکز و شهید دستگردی در شهرک اکباتان (غرب) اشاره نمود.

فرهنگ‌سراها

در تهران مراکزی به نام فرهنگ‌سرا توسط شهرداری تهران ساخته شده‌است که وظیقه آنان ارایه خدمات فرهنگی به مردم می‌باشد. این مراکز مجهز به سالن‌های سینما،‌ تئاتر، ‌مجموعه‌های ورزشی،‌ کتابخانه، ‌نگارخانه، کلاس‌های آموزش کامپیوتر و غیره هستند و نقش مهمی در پرکردن اوقات فراغت جوانان و ارتقای سطح فرهنگ و آموزش آنان داشته‌اند. فرهنگ‌سرای بهمن که با وسعت 40,000 متر مربع در جنوب تهران قرار دارد، ‌فرهنگ‌سرای خاوران در جنوب شرقی،‌ فرهنگ‌سرای شفق و فرهنگ‌سرای نیاوران در شمال تهران نمونه‌هایی از این مراکز هستند.

نشریات

بیش از هزار عنوان نشریه در ایران منتشر می‌شود که مرکز تعداد زیادی از آن‌ها تهران است. تقریبا مرکز همه روزنامه‌های مهم ایران در تهران است.

معماری و شهرسازی

برج میلاد، بلندترین ساختمان در خاورمیانه تهران به دلیل مرکز سیاسی بودنش زودتر از شهرهای دیگر با مظاهر مدرنیسم و ازجمله معماری مدرن آشنا شد. تغییر معماری تهران از سنتی به مدرن از دوران ناصرالدین شاه آغاز شد و به ویژه این روند در دوران پهلوی که زندگی مدرن از حصار دربار و ارگ سلطنتی خارج شد، چهره شهر را تغییر داد.

آموزش

دانشگاه‌ها

آموزش عالی مدرن ایران با تاسیس دارالفنون (1851 م. برابر 1230 خ.) توسط امیرکبیر در تهران آغاز شد. هم‌اکنون معتبرترین دانشگاه‌های ایران که در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کنند، در این شهر قرار دارند. در بین دانشگا‌های دولتی، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک تهران)، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه الزهرا، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشگاه صنعت آب و برق، دانشگاه امام صادق، دانشگاه شاهد، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، دانشگاه امام حسین، دانشکده فنی شهید شمسی‌پور و در بین واحدهای دانشگاه آزاد دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد واحد تهران شرق ، دانشگاه آزاد واحد تهران غرب و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در این شهر فعالیت می‌کنند.

مدارس

مدارس شهر تهران که در مناطق مختلف آن پراکنده‌اند عمدتا دولتی می‌باشند. در این میان 2232 مدرسه تهران غیرانتفاعی هستند و بیش از 14 درصد دانش‌آموزان تهرانی در این مدارس تحصیل می‌کنند.این مدارس عموما در مناطق 1، 2 و 3 شهرداری تهران متمرکز هستند. 60 درصد مدارس غیرانتفاعی تهران استیجاری هستند.تعداد کمی از مدارس تهران دوشیفته هستند و این مدارس نیز در یک برنامه 4 ساله (تا 1391 خ.) تک‌شیفته خواهند شد.

کودکستان‌ها

80 درصد مهدهای کودک تهران استیجاری هستند. کیفیت مهدهای کودک با توجه به مربیان آموزشی و نوع آموزشی که به کودکان داده می‌شود متفاوت است. برخی از مهدهای کودک آموزش‌های خود را در دو زبان به کودکان ارائه می‌کنند. قرار است با اجرای طرح ارزیابی و ارتقای کیفیت مهدهای کودک که بر اساس عملکرد آن‌ها این طرح صورت می‌گیرد، مهدهای کودک به مهدهای سه و دو و یک ستاره تقسیم شوند. به دلیل آن که بیش از 90 درصد از مهدهای کودک خصوصی هستند، هدف اصلی از این طرح، ایجاد رقابت در ارتقای سطح کیفیت خدمات است.دیگر این‌که در راستای اجرای اصل 44 مراکز پیش‌دبستانی و مهدهای کودک دولتی به بخش خصوصی واگذار می‌شوند.

دیدنی‌ها

شمس العماره، برج طغرل، کاخ گلستان، سر در باغ ملی، صاحب قرانیه، دروازه دولت، بازار تهران، بی‌بی شهربانو و.... بخشی از دیدنی‌های تهران هستند که برای عموم بازدید از آنها آزاد است.

موزه‌های ایران باستان، ایران اسلامی، مردم‌شناسی، فرش، هنرهای معاصر، صنایع دستی، آبگینه و سفالینه، کتابخانه و موزه ملک و موزه حیات وحش و بسیاری از موزه‌های دیگر تهران از جذابیت‌های آن به شمار می‌آیند. از تماشاگه‌های تاریخ، پول، و زمان نیز می‌توان به عنوان دیدنی‌های تهران یاد کرد.

همچنین از نظر مذهبی آرامگاه حضرت عبدالعظیم در شهر ری امامزاده صالح در تجریش، امامزاده داوود در شمال کن و همچنین مقبره امام خمینی مورد توجه بسیاری از بازدیدکنندگان قرار دارد.

مسیر خیابان پردرخت ولی‌عصر که طولانی‌ترین خیابان‌ تهران و خاورمیانه است به عنوان یکی از معابر دیدنی شهر به‌شمار می‌آید. شهرداری تهران در سال 1386 پیاده‌روهای این خیابان را از پل تجریش تا میدان راه آهن بازسازی کرده تا جایی برای قدم زدن باشد.

برج میلاد، بلند ترین سازه کشور در این شهر واقع شده که از دیدنیهای تهران محسوب می‌گردد.

ترافیک

جمعیت زیاد تهران و رفت و آمد انبوه خودروها منجر به تبدیل شدن خیابان‌ها به پارکینگ و ایجاد راه‌بندان‌های متعدد و شدید در این شهر شده که بدلیل آلایش شدید هوا، اتلاف وقت و فشار اقتصادی بر شهروندان بحران تلقّی می‌شود. در پاییز 1386 «طرح جامع حمل و نقل و ترافیک تهران» تهیه و تصویب شد. این طرح، که اهداف کلی آن بر اهداف طرح‌های فرادست – مانند «طرح جامع تهران» و هم‌ چنین برنامه چهارم توسعه اقتصادی ایران – استوار شده‌اند، چشم انداز تحولات مطلوب این شهر در 20 ساله آینده را ترسیم می‌کند.

مهم ترین راهکارهای حل این بحران از این قرار اند:

ایجاد راه‌هایی برای کاهش تقاضای سفر (مانند تقویت دولت الکترونیک)

دوطبقه‌سازی بزرگراه‌ها.

فرهنگ ترافیک و گسترش و ترغیب مردم به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی به ویژه مترو.

مدیریت ترافیک.

اصول مهندسی ترافیک، خصوصاً تقاطع‌های ناهمسطح

آموزش

قوانین و مقررات

انتظامات ترافیک

گسترش و بهبود کفیت حمل و نقل عمومی

آلودگی‌های زیست‌محیطی

آلودگی هوا

آلودگی هوا در شهر تهران عمدتا مصنوعی و ناشی از فعالیت وسایل نقلیه است که سهمی 80 درصدی در آلودگی هوای شهر دارند و تولیدکننده گازهای سمی دی اکسید نیتروژن و مونو اکسید کربن هستند. این وسایل نقلیه گاز دی اکسید کربن نیز تولید می‌کنند که هرچند سمی نیست اما سبب گرم شدن زمین می‌شود.

گسترش وسایل نقلیه عمومی به ویژه مترو و فرهنگسازی برای استفاده از این وسایل و الزام خودروسازها به پیروی از استانداردهای روز و رساندن قیمت سوخت مصرفی به سطح قیمت‌های جهانی از مهمترین راهکارهای مبارزه با آلودگی هوا شناخته می‌شوند.

توصیه شده است که در هنگام آلودگی هوا از سفرهای غیر ضروری به ویژه به مرکز شهر پرهیز شود و کودکان و سالمندان هم تا حد ممکن از خانه خارج نشوند.

چون در شهرهای بزرگ مانند تهران هوای داخل ساختمان می‌تواند آلوده‌تر از هوای بیرون باشد و افراد زمان بیشتری را در داخل منزل سپری می‌کنند آلودگی داخل خانه خطرناک‌تر است، این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد. دود سیگار، حشره‌کش‌ها، رنگ‌های ساختمانی به ویژه رنگ‌های حاوی ترکیبات سربی، اسپری فرمالدئید و گازهای ناشی از آشپزی از جمله موادی هستند که هوای داخل خانه‌ها را آلوده می‌سازند.

آلودگی صوتی

تهران آلوده‌ترین شهر جهان از نظر آلودگی صوتی است. یکی از منابع اصلی آلودگی صوتی در تهران صدای اگزوز موتورسیکلت‌ها است که 25? آلودگی صوتی شهر را تشکیل می‌دهد. تعداد موتورها در نقاط مرکزی شهر به مراتب بیش‌تر است.

منبع دیگر آلودگی صوتی در شهر خودروهای سواری هستند که حدود نیمی از وسایط نقلیه آن را تشکیل می‌دهند.

آلودگی صوتی نیمی از خودروهای سواری و موتورسیکلت‌های تهران بیش از حد استاندارد است. این استاندارد برای مناطق مسکونی در روز حدود 55 و در شب حدود 45 دسیبل بوده و میزان مجاز انحراف از آن نزدیک 15 دسیبل است.

کشورهای پیشرفته دنیا جهت اجرا و ساخت اتوبان‌ها و مناطق حساس به سر و صدا مانند مدارس و بیمارستان‌ها از نقشه‌های صوتی استفاده می‌کنند. در تهران نیز منطقه 7 اولین منطقه‌ای بوده است که این نقشه‌ها برای آن تهیه شده و به ترتیب مناطق 6، 12، 11، 9 و 10 خواستار تهیه این نقشه‌ها توسط واحد صوت سازمان کنترل کیفیت هوای تهران بوده‌اند. ده منطقه پر سر و صدای تهران به ترتیب مناطق 6، 10، 11، 12، 7، 13، 3، 19، 18 و 2 هستند. این رده‌بندی با توجه به تعداد و سرعت خودروها در این مناطق، مقدار کیلومتر پیمایش خودروها و توزیع نوع آنها در هر منطقه و تعداد اتوبان‌های موجود انجام شده است.

آلودگی آب‌های زیرزمینی

آلودگی آب‌های زیرزمینی تهران یکی از بزرگ‌ترین معضلات زیست‌محیطی این شهر است. تهران از نظر سیستم فاضلاب در بین شهرهای جهان در بین 10 شهر آخر قرار دارد. نبود سیستم دفع فاضلاب در شهر تهران جزء اصلی‌ترین مشکلات زیست‌محیطی این شهر قلمداد می‌شود. درحالی‌که مهم‌ترین لازمه طراحی و جانمایی یک شهر تامین فاضلاب آن است، سیستم تصفیه فاضلاب در تهران وجود ندارد و آب فاضلاب مستقیما وارد قنات‌ها و آب‌های زیرزمینی می‌شود و این در حالیست که کمبود بارش در این شهر سبب روی آوردن مسولان به استفاده از آب‌های زیرزمینی برای تامین آب مصرفی ساکنان شده است. آب‌های زیرزمینی تهران هم آلودگی شیمیایی و هم میکروبی دارند که دلیل آن نبود شبکه فاضلاب و وجود صنایع در داخل شهر است.

شهرهای خواهرخوانده

تهران دارای نه شهر خواهرخوانده است:

پکن، چین (2006)

کاراکاس، ونزوئلا (2005)

سئول ،کره جنوبی(1963)

هاوانا، کوبا (2001)

لندن، پادشاهی متحده (19 مارس 1993)

لس آنجلس، آمریکا (26 مه 1972)

پرتوریا، آفریقای جنوبی (2002)

مسکو، روسیه (2004)

مینسک، بلاروس (2006)

استانبول، ترکیه